Een narcistische partner veroorzaakt altijd een zeer extreme vorm van perspectiefloze liefde. De liefdesgevoelens van een narcist kloppen niet, want narcisten weten immers niet wat échte liefde is. Een ongezonde vorm van eigenliefde is iets wat een narcist ‘in leven houdt’. Eén ding hebben narcisten gemeen: ze halen alles uit de kast om een romantische partner te zijn, terwijl ze jou misleiden en vervolgens misbruiken. Een opgeblazen gevoel, zelfzucht en bewondering staan centraal bij mensen die kampen met narcisme. Maar achter dit masker schuilt een groot minderwaardigheidscomplex.
Wat is narcisme?
Narcisme is een persoonlijkheidsstoornis die onder de cluster-B psychische aandoeningen valt. Mensen die aan narcisme lijden, hebben een overdreven gevoel van eigenwaarde, een gebrek aan empathie, zijn verslaafd aan aandacht, hebben een gebrek aan emoties, zijn extreem jaloers en vertonen geen berouw of schuldgevoelens. Dit zijn enkele van de bekende narcistische kenmerken. Wanneer je een narcist op de vingers tikt en confronteert met zijn/haar gedrag, dan is hij/zij geneigd om jou extreem onderuit te halen en hun verantwoordelijkheid bij jou te leggen. Narcisten willen ook veel controle hebben over anderen en kunnen er over het algemeen niet tegen als iemand zich zelfverzekerd en sterk voelt. De narcist heeft een ongecontroleerde en buitensporige drang om zich voortdurend grootse dingen aan te meten die niet overeenkomen met de realiteit.
Is iedereen een narcist?
Narcistische trekken kunnen in verschillende gradaties voorkomen. Eigenlijk bezit iedereen een bepaalde vorm van narcisme maar er is een groot verschil tussen gezond en ongezond narcisme. Zo is gezond narcisme een natuurlijk mechanisme dat een belangrijke rol bij het menselijk ego speelt. We spreken van ongezond narcisme als de narcistische persoonlijkheid jou en anderen schade berokkent. Ongezond narcisme leidt tot onvolwassenheid en egocentrisme. Iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis blijft op emotioneel vlak onvolwassen en hangt als het ware vast aan de kindertijd. Dat is ook de reden waarom een narcist altijd het eigen ‘ik’ vooropstelt.
Het leven van een narcist draait om egocentrische gedragingen en gevoelens. Narcisten zijn niet in staat om zich in anderen te verplaatsen. We moeten er wel bij vermelden dat we allemaal weleens boos of egoïstisch zijn. Maar het verschil tussen ‘af en toe’ en het verlangen om anderen te kwetsen en te misbruiken, valt buiten het normale want, geef toe, normaal is dergelijk gedrag niet te noemen. Wat we zeker ook moeten aanstippen, is dat er een verschil is tussen iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis en iemand met narcistische trekken. Omdat de scheidingslijn moeilijk te trekken is, worden die twee soorten persoonlijkheden weleens door elkaar gehaald.
De eigenschappen van een narcist
Narcisten hunkeren voortdurend naar aandacht en bevestiging. Omdat narcisten zich onwaardig voelen, doen ze heel hard hun best om gezien en gehoord te worden. Ze slepen hun liefdespartner mee in hun belevingswereld. Hoe meer weerstand die partner biedt, hoe harder de narcist zijn/haar best zal doen om zijn/haar geliefde te manipuleren. Bovendien volgen narcisten een vast en herkenbaar patroon. Het is belangrijk dat je weet waar je op moet letten, want de ene narcist is de andere niet. Hier volgen een aantal kenmerken waar je een narcist aan kan herkennen:
De narcistische psychopaat
Wie het internet afschuimt op zoek naar ‘psychopathie’ en ‘narcisme’ zal merken dat er een heel dunne scheidingslijn loopt tussen deze twee psychische aandoeningen. De eigenschappen van een ‘psychopaat’ en een ‘narcist’ vertonen bijzonder veel overeenkomsten. Een gebrek aan liefde en empathie zijn de allesoverheersende kenmerken van een narcist. Narcisten kunnen hun liefde héél goed acteren, maar de diepe en oprechte liefde kan hij niet ervaren of voelen. Dit geldt evenzeer voor iemand die aan psychopathie lijdt.
Zowel narcisme als psychopathie zijn psychische aandoeningen die niet te genezen of te behandelen zijn. En (liefdes)relaties met mensen met een dergelijke stoornis vertonen vrijwel altijd hetzelfde patroon: eerst aanbidden ze jou, achteraf halen ze jou compleet naar beneden om je tot slot te verwerpen en te laten vallen als een baksteen. Uit getuigenissen met slachtoffers wordt dit patroon steeds opnieuw aangehaald.
Is een narcist in staat om te veranderen?
Narcisme is een permanente psychische aandoening en geen ziekte die met een antibioticum kan genezen worden. Wél kan een narcistische persoonlijkheidsstoornis in bedwang gehouden worden met medicatie, meer bepaald een antidepressivum. Niets biedt echter garantie dat het gebruik van medicatie deze aandoening stabiliseert. Het gebruik van een hoge dosis antidepressivum heeft bovendien ook nadelen. Zo worden de gevoelens en emoties van een narcist afgevlakt en die afgevlakte emoties zorgen dan weer voor andere problemen.
Psycho- en gedragstherapie kan ondersteunend werken voor een narcist. En hoe moeilijk het ook is om te accepteren, zelfs met therapie zal een narcist niet veranderen. Narcisten zijn niet in staat om op een liefdevolle en harmonieuze manier te veranderen en de geliefde persoon te worden die je zou wensen. Hij zal de therapiesessie volgen, maar zal alles ontkennen en in de schoenen van de partner schuiven.
Diep van binnen is een narcist iemand met angsten, onzekerheden, agressie (verbaal of fysiek) en minderwaardigheidscomplexen. Dit zijn indicaties die de aandoening tot stand brengen en in stand houden. Met andere woorden, dit betekent dat narcisme geen tijdelijke verschijnselen zijn. Iemand die positief en liefdevol wil veranderen, dient de eigen verantwoordelijkheid van het gedrag te nemen en te erkennen dat zijn aandoening anderen schade berokkent.
Laat je niet vangen
Narcisten leiden aan een stoornis in de hersenen, met als gevolg dat ze zonder empathie en mededogen kunnen leven. Ze geraken opgewonden als ze mensen van zich kunnen afstoten en uitbuiten. Ze willen immers altijd winnen. Voor potentiële slachtoffers is het héél belangrijk om geen valse hoop te koesteren. Wie denkt dat zijn/haar narcistische partner zal veranderen, bevindt zich op glad ijs. Naarmate iemand langer in zo een relatie blijft zitten, wordt de kans op traumatische gevolgen aanzienlijk vergroot. Een narcist proberen veranderen is een zinloze bezigheid. Een narcist heeft een gebrek aan zelfkennis en is daardoor niet bereid om te veranderen. Je hebt wel altijd de keuze om zelf verandering(en) door te voeren.
Dit vind je mogelijk ook interessant
Leven met een narcist en de impact van een narcistische relatie
Hoe ziet een narcist de wereld?
Narcistisch misbruik herkennen
Het effect van sociale media op je liefdesrelatie
