Welkom bij deze 10-delige blogserie narcismecoaching. In dit artikel belichten we de fases van een narcistische relatie en waarom ontsnappen moeilijk is. We kijken naar de cyclus van misbruik en hoe de narcist zijn slachtoffer op een misbruikende manier in de relatie gevangenhoudt.
In dit artikel pas ik narcisme in de hij-vorm toe. Verander dit gerust door zij want ook vrouwen kunnen aan narcisme lijden.
De verwoestende aspecten van de cyclus van narcistisch misbruik
Een van de meest verwoestende aspecten van een narcistische relatie is de cyclus van idealisering, devaluatie, herhaling en afwijzing. In het begin aanbidden narcisten hun partners, maar na verloop van tijd beginnen ze hun partner te kleineren, belachelijk te maken en te vernederen om hun eigen ego te versterken.
Wanneer het slachtoffer uitgeput, gebroken en verslagen is, volgt de afwijzing, waarin de narcist genadeloos en zonder empathie zijn slachtoffer emotioneel afwijst, ondermijnt en uitbuit.
Fases van een narcistische relatie – Idealisatie
In de idealiseringsfase zet de narcist zijn charmeoffensief in werking middels liefdesbombardementen (love bombing). Hij spiegelt de behoeften en verlangens van zijn slachtoffer om een diepe emotionele verbinding tot stand te brengen.
De narcist overlaadt zijn partner met complimenten, liefde en aandacht. Het lijkt bijna te mooi om waar te zijn. Het slachtoffer wordt verblind door deze intense liefdesbombardementen en raakt ongezond gehecht aan de illusie van een perfecte partner.
Fases van een narcistische relatie – Devaluatie
Na verloop van tijd en wanneer slachtoffers volledig voor de narcist bezweken zijn, vervaagt de idealisering en komt de devaluatiefase tot stand. De narcist begint kleine vormen van kritiek te uiten, onenigheden uit te vergroten en het slachtoffer te kleineren.
De narcist manipuleert het zelfbeeld van zijn slachtoffer, zodat hij of zij afhankelijker wordt van de goedkeuring van de narcist. De devaluatiefase is verwarrend en hartverscheurend. Slachtoffers kunnen niet begrijpen waarom de eerst zo liefdevolle partner nu zo wreed is geworden.
In deze fase projecteert de narcist zijn eigen gebreken op het slachtoffer en maakt hij zijn partner verantwoordelijk voor de problemen in de relatie. Dit veroorzaakt voor het slachtoffer een vicieuze cirkel van verwarring en emotionele pijn.
Fases van een narcistische relatie – Afwijzing
In de afwijzingsfase voltooit de narcist de cyclus van narcistisch misbruik en dit kan op twee verschillende manieren:
- De narcist verlaat het slachtoffer door de relatie bruut en respectloos te beëindigen waarbij hij geen enkele vorm van empathie en mededogen toont.
- De narcist herhaalt de cyclus van narcistisch misbruik door het slachtoffer opnieuw de idealiseren, te devalueren en daarna af te wijzen. Dit kan de narcist jarenlang volhouden zonder de relatie te beëindigen. Slachtoffers zitten in een eindeloze lus van emotioneel misbruik en dat maakt het voor hen moeilijk om los te komen van de toxische relatie waarin ze zich bevinden.
Een conditionering van narcistisch misbruik
Slachtoffers die langdurig aan narcistisch misbruik worden blootgesteld worden geconditioneerd om te ‘leren’ leven met het misbruikend gedrag van de narcist. Ze hechten op een ongezonde manier vast aan de partner wat leidt tot een traumaband.
Bovendien worden slachtoffers gegaslight waardoor ze alle contact met de werkelijkheid verliezen. Slachtoffers leven in een constante vorm van angst en schuldgevoelens waardoor ze de relatie met de narcist niet kunnen en durven te verbreken. Het zijn die angsten die de narcist wil dat slachtoffers voelen. Want het is angst dat ervoor zorgt dat slachtoffers aan de narcist gebonden blijven.
Enkele tips om de cyclus van narcistisch misbruik te doorbreken
- Erken het misbruik: de eerste stap is erkennen dat je in een toxische relatie zit waarin sprake is van narcistisch misbruik. Het is van primordiaal belang om de realiteit waarin je leeft te erkennen en te begrijpen.
- Zoek ondersteuning: zoek steun bij vrienden, familieleden, een therapeut of een vertrouwenspersoon. Het delen van je ervaringen met anderen kan je helpen om je sterker te voelen en te beseffen dat je er niet alleen voor staat.
- Stel grenzen: leer om duidelijk en assertief je grenzen te stellen. Narcisten respecteren de grenzen van anderen niet. Het is dus belangrijk om vastberaden te zijn, duidelijk je grenzen aan te geven en er niet van af te wijken.
- Creëer afstand: probeer iedere vorm van fysiek en emotioneel contact te vermijden. Dit betekent: geen contact via sociale media, geen e-mails en geen berichtjes. Voor praktische zaken beperk je het contact tot één communicatiemiddel.
- Verdiep je in narcisme: educatie is een krachtig middel om narcistisch misbruik te begrijpen en te herkennen. Lees boeken, volg een workshop of zoek professionele hulp.
- Beperk je emotionele reacties: narcisten kunnen emotionele reacties uitlokken om controle over jou te houden. Neem emotioneel afstand en beperk het gebruik van je pen en tong. Hoe emotioneler je reageert, hoe meer narcistische voeding je de narcist geeft.
Dit vind je wellicht ook interessant
De impact van narcistisch misbruik op je zelfvertrouwen en zelfbeeld: blogserie – deel 2
De signalen van narcistisch misbruik herkennen: blogserie – deel 1
7 dingen waar narcisten niet tegen kunnen
Relatieproblemen oplossen: Een gecreëerde illusie van een liefdesrelatie
Leven met een narcist – De impact van een narcistische relatie
