Regelmatig word ik bekritiseerd door bepaalde mensen die mijn benaderingen en beweringen rond narcisme afschrijven. Ik ontvang regelmatig haatmails en venijnige aanvallen via sociale media, waar die mensen me onprofessioneel, wreed en oneerlijk vinden omdat ik narcisten als toxische mensen neerzet. In dit artikel wil ik graag meer inzichten geven waarom je geen medelijden met een narcist mag hebben.
Mensen die hun bezorgdheid over me uiten
Een aantal van mijn volgers hebben hun bezorgdheid geuit dat ik niet correct handel ten opzichte van narcisten. Ze vinden dat ik hun kant van het verhaal niet begrijp. Sommigen hebben hun bezorgdheid geuit dat het vernietigend is om narcisten als toxische mensen aan te duiden, alsof het alle hoop op verbetering wegneemt.
Ik heb regelmatig e-mails ontvangen van zelfverklaarde narcisten die me vertellen dat ik onprofessioneel ben en dat ze zich door mij verkeerd begrepen voelen. Ze geven me uiteenlopende rationalisaties voor hun gebrek aan empathie en dat ze in hun jeugd zelf misbruikt zijn.
Hun wraakzucht wordt gerechtvaardigd en de verantwoordelijkheid en behoefte om hun partners te controleren worden bij de mensen weerlegd die hen verlaten hebben. Kortom: zo projecteren hun gedrag op anderen om niet naar de eigen tekortkomingen te hoeven kijken.
Therapeuten en het verboden ‘narcisme-woord’
Veel therapeuten gebruiken niet graag het vernietigende narcisme woord. Ze vermijden om cliënten narcistisch te noemen en beschrijven ze in plaats daarvan als angstig gehechte personen of als mensen die gewoon moeilijkheden hebben om hun emoties te reguleren.
En dat vind ik prima. Er is misschien geen behoefte aan een label. En het kan misschien handig zijn om een term te gebruiken zonder elke keer te zeggen dat iemand grandioos, arrogant of oppervlakkig is.
Maar bij een gebrek aan een label blijft er wel een grote behoefte aan duidelijkheid. Echter is het van essentieel belang dat we mensen blijven voorlichten zodat we meer ellende kunnen voorkomen bij mensen die vastzitten in een narcistische relatie. Hoewel een label irrelevant kan zijn, neemt het de ernstige schade die het aanricht niet weg. Maar in de ijver om een label te vermijden, bestaat het risico dat slachtoffers verward, verloren en gefrustreerd achterblijven.
Verkeerde diagnoses en kritiek op slachtoffers
Slachtoffers worden vaak door goedbedoelde therapeuten bekritiseerd die hen vragen of zij niet de oorzaak zijn van het probleem. Evenals dat zij misschien niet goed communiceren of eerlijk genoeg zijn in hun communicatie.
Dit kan slachtoffers beangstigend maken om ooit nog beroep te doen op professionele hulpverlening. Sterker nog, in sommige gevallen raken ze opnieuw getraumatiseerd omdat hun relationele realiteit in twijfel wordt getrokken, en deze keer door een therapeut.
Dergelijke cliënten worstelen al met het gevoel dat ze ‘niet goed genoeg’ zijn. Daarnaast zou therapie geen plek moeten zijn waar dergelijke gevoelens versterkt worden.
Stel jezelf de volgende vraag: je komt iemand met narcistische trekken in je leven tegen, iemand die anderen misbruikt, manipuleert en zo diep naar beneden haalt om er zelf beter van te worden, zou je een hechte en diepe relatie met zo’n persoon willen aangaan? Waarschijnlijk niet!
Een feit over narcisten die benoemd mag worden
Narcisten hebben een ontzettend opvliegend karakter. Ze reageren ongevoelig als ze met hun gedrag geconfronteerd worden. Je moet heel zorgvuldig je woorden uitkiezen want narcisten kunnen extreem explosief reageren. Dit zijn feiten die benoemd moeten worden.
Voor iemand die een beperkte of geen kennis heeft van deze aandoening kan het behoorlijk vermoeiend zijn. Je moet constant op de tippen van je tenen lopen en opletten wat je wel en niet kan zeggen.
Wanneer narcisten snel en slecht reageren betekent dit dat er iets confronterend tegen hen werd gezegd. Wanneer dat gebeurt, gaan ze zich afreageren op de mensen die het dichts bij hen staan door hen te beledigen, uit te schelden en neer te zetten als onwaardige mensen.
Wat ik jou over narcisme, narcistisch misbruik en toxische relaties wil bijbrengen
Wat ik mensen voornamelijk wil bijbrengen is dat het nooit goed is om misbruik te verdragen, hoe gruwelijk iemand zijn of haar verleden is. Het geeft die persoon geen vrij spel om van een ander een boksbal te maken.
Wees je er altijd van bewust dat er altijd gevaren schuilen bij narcistische personen. Want zelfs de goedbedoelde, warme en aardige mensen die begrip opbrengen voor een narcist, lopen eveneens het risico om narcistisch misbruik te worden. Want als je genoeg tijd met een narcist doorbengt, dan word je er vroeg of laat ook slachtoffer van, ondanks al je goede en begripvolle bedoelingen.
Ik vind voorlichting en educatie rond narcisme en narcistisch misbruik héél belangrijk. Die kennis wapent je om opnieuw van dergelijke individuen ten prooi te vallen.
Moet je medelijden hebben met een narcist?
Als je samen leeft met een narcist, dan zal je langzaamaan ondervinden dat je eigenheid meer en meer naar de achtergrond verdwijnt. In het begin zal je er waarschijnlijk niet veel van merken, maar hoe langer je in de relatie zit, hoe groter het gezwel wordt en hoe moeilijker het wordt om dat gezwel te verwijderen.
Vanaf dat moment ben je onderworpen aan de manipulatieve tactieken van de narcist. Je bent je kracht en zelfredzaamheid volledig kwijt waardoor je als een marionette pop wordt bespeeld. Omdat je energetisch helemaal bent leeggehaald, heb je de kracht niet om je ertegen te verzetten.
Dit fenomeen van narcisme is ronduit gevaarlijk. Hoe meer dat je aan de narcist toegeeft, menselijke emoties laat zien, vriendelijk en empathisch bent, hoe meer dat je jezelf in een donkere put graaft.
Narcisten zijn nu eenmaal zo
Het is makkelijk om te zeggen dat narcisten nu eenmaal zijn zoals ze zijn. Alsof slecht gedrag op basis daarvan goed te praten valt. Op een bepaald niveau is dat waar. Narcisten zijn nu eenmaal zo. Maar dat betekent niet dat je je daarbij moet neerleggen en het narcistisch gedrag moet accepteren. Dit soort acceptatie pakt het onkruid niet bij de wortels aan en het verhoogt de kans dat de toxische gedragspatronen blijven bestaan.
Bovendien is narcistisch misbruik een keuze. Je kiest ervoor om andere mensen te misbruiken. Kortom: alle vormen van misbruik zijn handelingen die narcisten niet onopzettelijk doen.
Narcisten die met hun gedrag wegkomen
Door alles wat narcisten doen te rationaliseren, zorgen we ervoor dat ze ook met dat gedrag wegkomen. Vaak houden slachtoffers vol in de hoop dat er ooit een betere dag zal komen of blijven ze bij de narcist vanuit financiële overwegingen. Dit geeft de narcist nog meer controle en macht.
Het is een feit dat er veel mensen zijn die er goed in zijn geworden om de andere kant op te kijken en allerlei excuses verzinnen voor het toxisch gedrag iemand anders. Vanaf het moment dat je dat doet ben je de grens van je zelfrespect voorbij.
Daarom is kennis over narcisme verspreiden heel belangrijk. Enkel door eerlijke en onverbloemde informatie, kunnen slachtoffers de kracht vinden om de narcist te verlaten en voor hun eigen levensgeluk kiezen.
Dit vind je wellicht ook interessant
De cognitieve kenmerken van een narcist
De signalen van codetendentie waar je op moet letten
Ouderverstoting door een narcist – De oorzaken en gevolgen
Co-ouderschap met een narcist – Do’s and don’ts
De cluster A, B en C persoonlijkheidsstoornissen