Narcistische gaslighting is een subversieve vorm van psychologische manipulatie. Deze manipulatietechniek wordt door narcisten toegepast om de realiteit van anderen te ondermijnen. De narcist zaait twijfel over de eigen waarnemingen, herinneringen en gevoelens. De gaslighter voedt zijn (haar) zelfvertrouwen door de waarheid op een overtuigende manier te verdraaien. Ze laten hun slachtoffers onzeker voelen met als doel die persoon afhankelijk te maken. Slachtoffers van gaslighting beginnen te twijfelen aan hun eigen geheugen en perceptie. Op een bepaald moment stellen ze hun geestelijke gezondheid in vraag. Onderaan dit artikel tref je een uitgebreide video over narcistische gaslighting.
De oorsprong van gaslighting
De term ‘gaslighting’ vindt zijn oorsprong in het toneelstuk ‘Gas Light’ uit 1938 van Patrick Hamilton, dat in 1944 werd verfilmd. Het verhaal gaat over een echtgenoot die opzettelijk zijn vrouw manipuleert en laat geloven dat zij degene is die haar verstand verliest. Dit gebeurt onder andere door bewust zaken in het huis aan te passen en te ontkennen dat er iets veranderd is. Hij vertelt haar bijvoorbeeld dat ze zich inbeeldt dat de gaslampen in hun huis dimmen. De man overtuigt zijn vrouw ervan dat ze begint te hallucineren en dat er in feite niets aan de hand is, hoewel de vrouw duidelijk ziet en voelt dat er iets mis is.
Ofschoon de term ‘gaslighting’ zijn oorsprong vindt in theater en film, heeft hij in de psychologie een diepere betekenis gekregen. Deze tactiek, die voornamelijk door narcisten wordt toegepast, wordt ook gebruikt door manipulatieve personen die niet per se aan narcisme lijden, maar die macht en controle over anderen willen krijgen. Gaslighting omvat verschillende tactieken die erop gericht zijn om het slachtoffer te destabiliseren en te laten twijfelen aan zijn/haar perceptie van de realiteit.
Dit vind je wellicht ook interessant
De impact van narcistisch misbruik op je zelfvertrouwen en zelfbeeld: blogserie – deel 2
De signalen van narcistisch misbruik herkennen: blogserie – deel 1
Gaslighting en narcisme – De narcist ontmaskerd
Een narcistische relatie: verstrikt in het web van de narcist
Leven met een narcist – De impact van een narcistische relatie