Bij narcisten die beweren dat ze nooit liegen verschijnt er prompt een zwart kruis op hun voorhoofd. Volgens wetenschappelijk onderzoek staan narcisten gekend als extreem pathologische leugenaars. De leugens van een narcist vormen een van de belangrijkste eigenschappen van de narcistische persoonlijkheidsstoornis. In dit artikel werpen we een licht op pathologisch liegen en narcisme en kijk je zonder problemen door die maskers heen.
In dit artikel pas ik narcisme in de hij-vorm toe. Verander dit door zij want ook vrouwen kunnen aan narcisme lijden.
Wat is pathologisch liegen?
Pathologisch liegen (mythomanie of pseudologica phantastica) is een extreme vorm van liegen. Het verwijst naar een aandoening waarbij een individu chronisch en compulsief liegt, zelfs wanneer er geen duidelijke reden is om dit te doen.
Narcisten die lijden aan pathologisch liegen, creëren vaak complexe en fantasierijke verhalen waarbij ze de waarheid vervormen, verdraaien of volledig negeren. Ze weten dat ze liegen maar op den duur geloven ze hun eigen verhalen waardoor ze alle contact met de realiteit verliezen.
Waarom liegen narcisten?
Narcisten liegen omdat ze een laag zelfbeeld hebben en bang zijn om gezichtsverlies te lijden. Natuurlijk zit er geen gevaar in een leugentje om bestwil. Maar wanneer die leugentjes om bestwil steeds couranter worden en je ze dagelijks inzet om bepaalde doelen te bereiken, dan is er wel degelijk een probleem.
Onwaarheden uit je hoed toveren wordt op die manier een routine, wat uiteindelijk tot pathologisch gedrag leidt. Dat is iets wat kenmerkend is bij iemand die aan narcisme lijdt. Leugens vertellen vormt een onderdeel van hun narcistisch gedragspatroon om op die manier anderen te manipuleren en te ondermijnen.
Door het vertellen van indrukwekkende verhalen kunnen ze tijdelijk hun eigenwaarde verhogen en zichzelf belangrijker en succesrijker zien dan ze werkelijk zijn. Het is door anderen te misleiden en te manipuleren dat narcisten zich superieur en dominant voelen.
De leugens van een narcist en hun territorium
Narcisten die pathologisch liegen bakenen een territorium af. Ze proberen hun omgeving voortdurend te misleiden om de confrontatie met hun gedrag te vermijden. Ze leven in een onrealistische wereld waarbij ze de validatie volledig buiten zichzelf zoeken. Het is sterker dan henzelf om niet te moeten liegen. Het is een oncontroleerbare drang om op die manier hun valse zelf naar anderen toe te weerspiegelen.
Bovendien liegen narcisten om de verantwoordelijkheden van hun daden te ontlopen. Ze kunnen proberen om anderen de schuld te geven van hun problemen, met als doel zichzelf in een fraaier daglicht te plaatsen.
Pathologisch liegen is een onderdeel van de tactieken van een narcist
Narcisten gebruiken verschillende tactieken om controle over hun slachtoffers uit te oefenen en liegen is er één van. Zo zullen zij liegen dat ze slachtoffer zijn van iemand of van een bepaalde situatie of beweren ze met grote stelligheid dat ze iets niet gedaan, gezegd of beloofd hebben terwijl dit wél het geval was.
Daarnaast liegen narcisten over de meest kleine dingen waarvan ze denken dat ze er hun ego mee kunnen voeden. Het maakt niet uit of ze moeten liegen tegen een geliefde, familielid, vrienden of hun kinderen. Kortom, narcisten liegen om er zelf beter van te worden, ook al moeten ze een dierbare kwetsen.
Pathologisch liegen over geld
Niet onbelangrijk zijn de leugens over geld, want dat is gewichtig voor de narcist. Ook al heeft hij er geen. Zo zal hij ofwel het rijkeluiszoontje spelen of net het slachtoffer dat geen geld heeft. Hij zal liegen en je wijsmaken dat zijn ex hem financieel geruïneerd heeft. Anderzijds kan hij opscheppen over dure zaken die hij zich heeft aangeschaft.
Wat eveneens typerend is voor een narcist, is dat hij letterlijk de liefde en aandacht koopt. Zo zal hij zijn partner en kinderen overstelpen met cadeaus (love bombing) maar die geschenken zijn voorwaardelijk. Concreet betekent dit dat hij daar iets voor in de plaats verwacht. Iets waar hij je meestal maar achteraf van op de hoogte brengt.
Pathologisch liegen als verslaving
Pathologisch liegen is een soort verslaving en is héél moeilijk af te leren. Slachtoffers moeten beseffen dat een pathologische leugenaar altijd onderliggende psychische problemen heeft. As je beslist om bij een dergelijke persoon te blijven, besef dan dat je voor een lange lijdensweg kiest.
Hoe graag je de narcist ook ziet en hoe verliefd je ook bent, niemand mag zich aan een dergelijke partner of relatie onderwerpen. Bovendien is het belangrijk om te onthouden dat de narcist ook de directe omgeving zoals vrienden en familie overlaadt met leugens die ver buiten de werkelijke waarheid liggen.
Zo kan de narcist je opzetten tegen jouw familie en vrienden middels triangulatie en gaslighting, je misschien zelfs zwart maken en zal hij jou altijd een stapje voor zijn. Dit doet hij wederom om geen gezichtsverlies te lijden en zijn valse ik intact te houden.
6 tips hoe je omgaat met een narcistische pathologische leugenaar
- Herken de patronen: leer de gedragspatronen van narcistisch en pathologisch liegen herkennen. Let op consistente leugens, overdreven zelfpromotie en een gebrek aan empathie.
- Stel en handhaaf grenzen: niets is belangrijker dan grenzen stellen en en deze te handhaven. Wees consequent en verschuif niet met je grenzen.
- Behoud je eigen identiteit: narcisten willen anderen domineren. Daarom is het belangrijk om je eigen identiteit te behouden en je niet te laten beïnvloeden door het manipulatief gedrag van de narcist. Blijf trouw aan jezelf en je eigen waarden en normen.
- Houd emotionele afstand: wees je ervan bewust dat het gedrag van de narcist een weerspiegeling is van hoe ze zich vanbinnen voelen. Ga de interactie niet aan en laat je niet meetrekken in hun vervormde realiteit.
- Blijf rationeel: narcisten gedijen op het creëren van drama en het manipuleren van de emoties van anderen. Probeer daarom rustig en rationeel te blijven, zelfs in stressvolle situaties. Dit zal je helpen om helder te blijven en niet meegezogen te worden in hun leugens.
- Documenteer alles: narcisten zullen middels gaslighting proberen om jouw realiteit te bepalen en te vervormen. Hou daarom een dagboek bij en registreer alles volgens datum en tijdstip. Dit kan jou helpen om in jouw realiteit te blijven én de leugens en manipulatieve acties van de narcist te doorprikken.
Dit vind je wellicht ook interessant
Narcistische ouders en de negatieve effecten voor de emotionele ontwikkeling van kinderen
Zo projecteert de narcist zijn/haar gedrag op jou
Scheiden van een narcist
De interpersoonlijke karaktereigenschappen van een narcist
