Veel mensen die met een narcist te maken hebben gehad, stellen zich dezelfde vraag: waarom gaat een narcist vreemd met iemand die op het eerste gezicht minder aantrekkelijk, succesvol of indrukwekkend lijkt dan jij? Dit gedrag kan enorm verwarrend en pijnlijk zijn, zeker wanneer je begrijpt hoeveel moeite je hebt gedaan om aan hun vaak hoge eisen te voldoen. In ‘waarom narcisten vreemdgaan’ verkennen we de psychologie achter dit gedrag en de dynamiek van narcistische relaties.
Wat motiveert een narcist om vreemd te gaan?
Om te begrijpen waarom narcisten vreemdgaan, moeten we ten eerste kijken naar de kern van een narcist zijn drijfveren. Narcisten zoeken constante validatie en bewondering om een diepgeworteld gevoel van onzekerheid te maskeren. Hoewel ze vaak een aura van zelfvertrouwen uitstralen, is dit slechts een façade. Achter deze façade schuilt een fragiel zelfbeeld dat afhankelijk is van externe bronnen van bevestiging.
Bovendien kiest een narcist een nieuwe partner om een specifieke reden: controle. Een persoon die minder zelfverzekerd is of minder ‘bedreigend’ overkomt, biedt hen de mogelijkheid om sneller dominantie en validatie te krijgen. Ze zoeken niet per se de beste partner, maar degene die hen het beste kan dienen in hun behoefte aan controle en bewondering.
De rol van ‘voorziening’
De term ‘narcistische voorziening‘ wordt vaak gebruikt om de aandacht, bewondering en energie te beschrijven die een narcist uit anderen haalt. Dit is hun ‘brandstof’. Wanneer de supply van een huidige partner afneemt, bijvoorbeeld omdat die partner meer grenzen stelt of zich emotioneel terugtrekt, kan een narcist op zoek gaan naar nieuwe bronnen. Dit kan een verklaring bieden voor hun vreemdgaan.
Daarnaast is voor een narcist de eigen aandacht en bewondering belangrijker dan de kwaliteit van de nieuwe partner. Ze kiezen vaak iemand die hen onmiddellijk een gevoel van macht en controle geeft, ongeacht hoe deze persoon zich verhoudt tot hun huidige partner.
Waarom lijkt de nieuwe partner ‘minder waard’?
Voor een buitenstaander kan de keuze van een narcist onlogisch lijken. Het kan bijvoorbeeld gaan om iemand die minder aantrekkelijk is, een minder succesvolle carrière heeft, of zelfs iemand die weinig overeenkomsten heeft met de narcist zelf. Maar voor een narcist draait het niet om objectieve maatstaven van waarde; het draait om wat die persoon hen kan bieden.
Daarnaast speelt de volgende dynamiek vaak een rol:
- Gemak van manipulatie: iemand die minder zelfverzekerd is, is vaak makkelijker te manipuleren. Narcisten geven de voorkeur aan partners die ze kunnen controleren.
- Geen competitie: een partner die minder ambitieus of indrukwekkend is, vormt geen bedreiging voor het ego van de narcist.
- Spel van jaloezie: narcisten kunnen hun oorspronkelijke partner opzettelijk jaloers maken door vreemd te gaan met iemand die ‘minder waard’ lijkt. Dit creëert een machtsspel waarbij de narcist zichzelf opnieuw centraal stelt.
De invloed van verveling en gebrek aan empathie
Een andere belangrijke factor is de verveling die narcisten ervaren in langdurige relaties. Voor hen zijn relaties vaak oppervlakkig en gericht op wat zij eruit kunnen halen. Wanneer een relatie voorspelbaar of minder spannend wordt, kan een narcist de aandacht verliezen en op zoek gaan naar iets nieuws. Dit heeft weinig te maken met de huidige partner en alles met hun eigen emotionele leegte.
Het gebrek aan empathie speelt hier ook een rol. Een narcist houdt geen rekening met de gevoelens of waarde van hun huidige partner. Ze zijn gericht op onmiddellijke behoeftebevrediging en zien hun acties niet als schadelijk, omdat ze de impact op anderen eenvoudigweg negeren of bagatelliseren.
Hoe kun je hiermee omgaan?
Als je ontdekt dat je partner narcistisch gedrag vertoont en vreemdgaat, is het belangrijk om jezelf te beschermen. Hier zijn enkele tips:
- Erken de realiteit: begrijp dat dit gedrag geen weerspiegeling is van jouw waarde, maar van de onstabiele persoonlijkheid van de narcist.
- Stel grenzen: een narcist zal vaak proberen om je te blijven betrekken in hun spelletjes. Het stellen van duidelijke grenzen is cruciaal om jezelf emotioneel te beschermen.
- Zoek steun: praat met vrienden, familie of een therapeut om je gevoelens te verwerken en je perspectief te behouden.
- Overweeg afstand: in veel gevallen is het verlaten van een relatie met een narcist de beste keuze voor je eigen welzijn.
Het vreemdgaan van een narcist met iemand die ‘minder waard’ lijkt, is een complexe gedragsvorm die voortkomt uit hun behoefte aan controle, validatie en manipulatie. Voor slachtoffers is het essentieel om te begrijpen dat dit gedrag niets te maken heeft met hun eigen waarde of capaciteiten, maar alles met de innerlijke leegte van de narcist. Door inzicht te krijgen in deze dynamiek kun je betere keuzes maken voor je eigen emotionele gezondheid en welzijn.
Dit vind je wellicht ook interessant
Een narcist herkennen – De pijnlijke waarheid achter hun gedrag
Narcistische ouders herkennen – Let op deze 10 signalen
Verborgen narcisme herkennen – De subtiele signalen van een heimelijke narcist
Is narcisme een ziekte? Herken tijdig de signalen en bescherm jezelf
7 angsten van een narcist – Dit vrezen narcisten het meest
De grootste angst van een narcist: Waarom narcisten doodsbang zijn voor afwijzing
Leven met een narcistische ouder – De gevolgen voor het welzijn van je kind
